Nikon 1 AW1 kopen review

De Nikon 1 AW1 (€799.95) is de eerste digitale onderwatercamera met verwisselbare lens die een reis onder het wateroppervlak kan overleven. Hij hoort te blijven werken in dieptes tot 15 meter, na vallen van twee meter, en in extreme kou – bij -10°C boven de grond, en 0° onderwater. Net zoals veel andere camera’s in de Nikon 1-serie van spiegelloze systemen is dit product trots op zijn snelle prestaties, maar is de handmatige besturing nogal lastig te bereiken – dat kan frustrerend zijn voor fotografen die altijd handmatige instellingen gebruiken. De 14-megapixel sensor van 1 inch kan behoorlijk aantrekkelijke foto’s maken, en de prijs is minder dan die van waterbestendige behuizingen voor sommige concurrerende camera’s. Als je veel onderwaterfoto’s maakt, en beperkt wordt door de beeldkwaliteit van je compactcamera, maar niet bereid bent om veel geld uit te geven aan een dSLR of spiegelloze camera met grote lens, is de AW1 zeker aantrekkelijk. Maar onze keuze gaat nog steeds uit naar de compacte Olympus Tough TG-3 – met dank aan zijn lagere prijs, lens met groot diafragma, en indrukwekkende macroprestaties. Je vindt alle details van de AW1 in deze Nikon 1 AW1 kopen review.

Ontwerp en Functies

De Nikon 1 AW1 ziet er ongeveer hetzelfde uit als andere camera’s in de Nikon 1-serie, zoals de J3, maar de stevige behuizing maakt hem een beetje massiever. Met afmetingen van 7,3 bij 11,4 bij 3,8cm en een gewicht van 314 gram zonder lens kan de AW1 overweg met alle lenzen van Nikon 1, al zijn er slechts twee die onderwater kunnen worden gebruikt (deze zijn voorzien van een speciaal uitgebreid ontwerp dat de lensvatting volledig bedekt, en de vatting zelf wordt beschermd door een vervangbare rubberen ring). De lens laat na verwijdering zien dat de beeldsensor wordt beschermd door een afgesloten kap op een afstand van enkele millimeters. De batterij en datapoort worden beschermd door dubbelgesloten deuren.

Wij hebben gekeken naar de camera met de 1 Nikkor AW 11-27.5mm f/2.5-5.6, maar de AW1 is ook te koop in een kit met twee lenzen, waaronder de 1 Nikkor AW 10mm f/2.8. Die is echter niet goedkoper dan de losse camera en lenzen. De AW1 is beschikbaar in wit, zilver of zwart. Als die kleuren je niet bevallen zijn er ook siliconen jasjes voor de camera en lens te krijgen. Tegen ongeveer 40 euro per stuk krijg je een oranje, khaki, of zwart exemplaar.

11mm lijkt misschien een behoorlijk grote hoek, maar het bereik lijkt meer op dat van een 30mm-lens dankzij de 2.7x crop-factor die ontstaat door de verkleinde sensor. 30mm is misschien meer dan groot genoeg voor boven de grond, maar onder het wateroppervlak voelen het gezichtsveld en de minimale focus van 30cm misschien nogal beperkend aan. Het is dan ook de moeite waard om te investeren in de 10mm f/2.8-lens. Hiermee is te focussen op kortere afstanden, maar dat blijft niets in vergelijking met de Olympus TG-2 – die stelt al scherp vanaf 10cm met de standaard macromodus, of 2,5cm met de Microscopic Macro Mode. De TG-2 heeft echter in vergelijking een piepkleine 1/2.3-inch beeldsensor, met bijbehorende beperkingen. De aantrekkingskracht van de AW1 zit hem in het sensorformaat en de verwisselbare lenzen.

De besturing van de Nikon 1 AW1 is niet bepaald intuïtief. Er is geen moduswiel, dus je moet iedere keer het menu induiken om het aan te passen, of de actieknop indrukken die zich bevindt bij de achterste duimsteun. Daarmee kom je terecht in een menu waarin je kunt kiezen uit een aantal modi, waaronder Motion Snapshot, Best Moment Capture, Auto, Creative, of Advanced Movie. Die methode werkt prima als je maar één hand kunt gebruiken, maar anders vereist het standaardmenu minder acrobatiek.

Naast de aan/uitknop, sluiterknop, en filmknop, die bovenop zitten, bevinden de knoppen zicht op de achterkant. Bovenaan bevinden zich twee knoppen die alleen de zoom lijken te regelen bij het terugkijken van foto’s, maar die in feite ook de sluitersnelheid of het diafragma bepalen in prioriteits- of handmatige modus. In programmamodus bepalen de knoppen het diafragma, al werken ze niet betrouwbaar – het feit dat je soms vaker moet drukken zal frustrerend zijn als je gewend bent aan luxe camerasystemen.

Er is ook een knop met vier richtingen op de achterkant, bedoeld voor vertraagde foto’s, flitsinstellingen, en blootstellingscompensatie. De bovenste richting dient om te wisselen tussen submodi binnen de huidige modus – zo kun je in Creative wisselen tussen diafragma- en sluiterprioriteit, en kun je in Best Moment Capture kiezen uit vertraagde weergave of automatische fotokeuze.

De Best Moment Capture-modus is misschien een onbekende term. De vertraagde weergave zorgt voor betere actieshots: met de sluiterknop half ingedrukt wordt het beeld vertraagd, terwijl de automatische fotokeuze zelf de beste 5 foto’s kiest uit een snel opgenomen reeks. Verder is er ook nog Motion Snapshot; hierbij wordt een korte slow-motionclip opgenomen, en samen met een foto verwerkt tot een korte video, compleet met een van 4 verschillende muziekstukken. Dat kan een leuk effect opleveren, maar ook lang duren (tot 13 seconden) voordat hij klaar is.

Nikon heeft besloten tot een menu op basis van 6 vlakken: Shooting Mode, Playbak, Shooting, Movies, Image Processing, en Setup. Dit is niet allemaal logisch: zo worden instellingen van het ene paneel overgedragen naar het andere, zoals RAW van Shooting naar Creative, maar blijft het onvermeld als de nieuwe modus dit niet ondersteunt, zoals in Motion Snapshot. Ook heeft Nikon ISO en witbalans om de een of andere reden ondergebracht onder Image Processing.

Het beeldscherm dient, bij gebrek aan optisch gereedschap, als zoeker. Gelukkig is het een flink (3 inches) en redelijk scherp (920k) beeld. Het LCD is weliswaar niet kantelbaar, zoals dat van de E-PL5, maar tot dusver is er nog maar één onderwatercamera met een scharnierend display: de Olympus Tough TG-850.

De flitser hangt, in tegenstelling tot het scherm, wél aan een scharnier. Dat is een zeldzaamheid voor een stevige camera, en zorgt dat je zachter licht kunt creëren door de camera handmatig op het plafond te richten. Dat is niet altijd een goede optie, maar het is goed om te weten dat het kan.

De Nikon 1 AW1 heeft een ingebouwde GPS waarmee je locatie automatisch wordt vastgelegd bij je foto’s. Met de goede software (zoals LightRoon, Flickr, of Picasa) kun je je foto’s bekijken als stipjes op een wereldkaart. Er is geen WiFi aanwezig, maar hij ondersteunt wel de WU-1b-toevoeging (die het onderwaterleven niet overleeft, en die een paar problemen vertoonde toen we hem testten). Als je op zoek bent naar draadloze overdracht is de geheugenkaart Eye-Fi Mobi misschien een goede keuze; hij werkt perfect, ook in een gesloten behuizing.

Prestaties en Conclusies

Nikon heeft de 1-serie altijd als snelle schieters op de markt gezet, en de AW1 maakt dat waar; hij start op en maakt een plaatje in ongeveer 1.4 seconden, en geniet onder fel licht van een minimale sluitervertraging van 0.05 seconden. In erg zwak licht vertraagt dit naar ongeveer 0.9 seconden. Indrukwekkender is de seriemodus: de AW1 kan 20 foto’s maken tegen 60fps of 30fps, en ondersteunt die snelheden met RAW+JPG, RAW, of JPG. De focus staat vast bij die snelheden, maar kan zich blijven scherpstellen bij 15fps (25 foto’s RAW+JPG, 28 RAW, of 29 JPG) of 5fps (100 foto’s, onafhankelijk van formaat).

Je zult de sluiter niet horen ratelen, omdat er geen traditionele sluiter is. De elektronische sluiter is stil, en kan een beeld vastleggen tijdens 1/6000 van een seconde, maar is beperkt tot een flitser-synchronisatie van 1/60e seconde.

Ik heb Imatest gebruikt om de beeldkwaliteit te controleren die de 11-27.5mm-lens neerzet. Dit is een onderwaterversie van een bestaande Nikon 1-lens. Bij 11mm is het maximumdiafragma f/3.5, en kan de lens 1939 lijnen in de hoogte vastleggen per foto, op basis van het midden. Wij vinden een beeld dat 1800 lijnen haalt scherp genoeg. De randen zijn net iets te zacht, met 1698 lijnen. Dit komt waarschijnlijk doordat de camera wat paarse en groene chromatische aberratie verwijdert van de zijkanten van het beeld; in RAW kan dit gekleurde randje een probleem zijn. Kleinere diafragma’s helpen de scherpte niet, en die neemt vanaf f/8 zelfs af door straalbuiging. Er is merkbare verbuiging, ongeveer 3.2 procent, die zorgt dat rechte lijnen iets krom lijken. De camera compenseert hiervoor als je schiet in JPG, maar RAW-afbeeldingen zullen moeten worden aangepast om dit te corrigeren.

Bij een focale afstand van 19.3mm is de verbuiging nog maar ongeveer 1.6 procent, veel minder merkbaar in normale omstandigheden. De lens blijft scherp bij een maximaal f/4.8, met 1928 lijnen in het midden en 1749 lijnen aan de randjes. Er blijft enige chromatische aberratie aan de randen bij RAW, maar in vergelijking met de 11mm-instelling valt het mee. Bij de maximale zoom, 27.5mm f/5.6, is er geen merkbare verbuiging. De gemiddelde scherpte is 1817 lijnen, maar de randen zijn iets zachter, met een scherpte van 1607 lijnen. Dat is niet de schuld van chromatische aberratie, die vergelijkbaar blijft met 19.3mm – de randen zijn gewoon minder scherp dan bij andere focale afstanden.

Imatest let ook op de ruis, die een foto ongewenst kan beroven van detail en korreligheid kan veroorzaken bij hogere ISO’s. De AW1 houdt het ruisniveau onder de 1.5 procent tot op ISO 3200, bij JPG-afbeeldingen op standaardinstellingen. Je raakt wat detail kwijt, maar het is te doen; als je de ruis liever zelf vermindert (of helemaal negeert) kun je die functie uitzetten bij het fotografen in JPG, of alles gewoon in RAW opnemen. De afbeeldingen in RAW schijnen mij indrukwekkend toe, zelfs bij de maximale ISO van 6400, maar bij die instellingen raken dunne lijntjes verloren. De AW1 is geen kampioen in vergelijking tot andere camera’s, maar verslaat andere onderwatercamera’s bij hogere ISO’s met lachwekkend gemak.

De Nikon 1 AW1 neemt video op tegen 1080i60, al kun je ook kiezen uit 1080p30, 720p60, of 720p30. Je kunt ook, net zoals met alle camera’s uit de 1-serie, beelden opnemen tegen 400fps (240p) of 1200fps (120p); die extreme framerates spelen vervolgens af op 30fps, met als resultaat extreme slowmotion. De beelden van de camera zijn kleurrijk en helder, en de audio is (ondanks de waterdichte microfoon) best aardig. De focus is snel, en er is geen rollende-sluiter-effect bij opnames van 60fps. Er is een mini-HDMI-poort, die wordt afgesloten door een dubbelgesloten deur, om de camera aan een HDTV te hangen. Er zijn ook een miniUSB-poort, voor de PC en WiFi-adapter, en een laatste dubbelgesloten deur die de batterij beschermt, evenals de SD/SDHC/SDXC-kaartlezer.

Conclusie Nikon 1 AW1 kopen review

Wat je uiteindelijk vindt van de Nikon 1 AW1 hangt af van je doel. In vergelijking met andere spiegelloze camera’s, zoals de Samsung NX300 (een persoonlijke favoriet) of zelfs een gemiddeld toestel zoals de Olympus PEN E-PL5, betaal je extra voor een camera met minder controle over de scherptediepte, zonder groot lenzenaanbod, en met ergonomische problemen bij gebruik van een andere modus dan Auto of Program. Voor een fotograaf die houdt van controle, ook over de scherptediepte, is dit een frustrerende ervaring.

Aan de andere kant is de sensor van 1 inch een stuk groter dan de exemplaren die je aantreft in alle stevige compactcamera’s, waaronder de Olympus Tough TG-2 iHS, en is er een automatisch verschil in beeldkwaliteit met dank aan die grotere sensor. De beeldsensor van de AW1 doet het zeker beter dan andere compactcamera’s voor avontuursituaties, maar er blijft een gebrek aan onderwaterlenzen. De losse 10mm is een betere keuze voor onderwaterfotografie dan de meegeleverde zoomlens, met dank aan de indrukwekkendere macroprestaties, maar dat voegt €200 toe zonder daarbij de macrocapaciteiten en het f/2-diafragma van de TG-2 te overtreffen. Als onderwaterfotografie een serieuze hobby voor je is, maar je geen geld hebt voor de behuizingen en onderwaterflitsers die nodig zijn om een dSLR mee te nemen, is de AW1 absoluut een camera om naar uit te kijken. Hij wordt nog steeds tegengezeten door het gebrek aan een lens waarmee je erg dicht bij je onderwerpen kan zitten zonder de omgeving te verliezen, maar met dank aan de verwisselbare lens kan dat nog veranderen; Nikon heeft al wel een 6.7-13mm zoomlens (18-35mm equivalent) in de 1-serie, maar die is nog niet beschikbaar voor onder het wateroppervlak.